Rozerwane Więzi

Dziś chcę zabrać Państwa do niewielkiej wioski na Miorszczyźnie (Rejon Miorski Witebskiej Obłaści, Białoruś) – NOWEGO POHOSTU. Przed wojną było to gminne miasteczko należące do Powiatu Brasławskiego Województwa Wileńskiego. Jedziemy! Jednym z ważniejszych traktów w średniowiecznym Wielkim Księstwie Litewskim był gościniec z Wilna, przez Brasław, do Połocka. Nosił on nazwę ...

W 1929 roku Komitet Obchodu 10-lecia Niepodległości Państwa Polskiego w Drui przesłał Marszałkowi Józefowi Piłsudskiemu pamiątkowy album ze zdjęciami swojego miasta. Źródło – Muzeum Piłsudskiego w Belwederze – Archiwum Akt Nowych

Praktyczne wiadomości (co zwiedzić, gdzie się zatrzymać, gdzie zjeść itd) w czasie wyjazdu na Brasławszczyznę) – https://www-braslaw-by.translate.goog/?_x_tr_sl=ru&_x_tr_tl=pl&_x_tr_hl=pl Strona tłumaczona jest również na język polski

Dziś powędrujemy do miejsca, w którym urodził się Henryk Dmochowski. Najpierw jednak ustalmy kim był ów wspomniany Henryk. To znany na całym świecie rzeźbiarz Henry D. Sanders. Urodził się 28.10.1810 roku w rodzinnym majątku Dmochowskich – Zabłociu, w parafii Ikaźń (tu był ochrzczony) w powiecie brasławskim (dziś to rejon miorski ...

Na południowym brzegu Jeziora Obsterno leżał niegdyś majątek zwany Nawłok (przemianowany później na Nawłókę). Od XV wieku (tak podaje Hedemann) należał on do rodziny Nohyszków. Od nich Nawłok kupili Klottowie. Klottowie… Były na Brasławszczyźnie rody, u których walka o niepodległość tych ziem była wpisana w rodzinną tradycję. Taką właśnie rodziną ...

Miory to małe miasteczko w rejonie witebskim. Ma około ośmiu tysięcy mieszkańców. Jego ulice ciągną się wzdłuż brzegów malowniczego Jeziora Miorskiego. Pierwsze wzmianki o Miorach pochodzą z 1514 r. Wówczas nie była to jeszcze osada, a majątek o nazwie Mereja, leżący w okręgu brasławskim Wielkiego Księstwa Litewskiego. Jego właścicielami była ...

Ile razy jestem na Białorusi, odwiedzam „mój” cmentarz. Wiem, że słowo „mój” w kontekście cmentarza brzmi dziwnie. Ale tak właśnie myślę o „mogiłkach”w Ukli. Tam, przed wojną, chowani byli członkowie moje Rodziny. Większość grobów nie przetrwała do dnia dzisiejszego. Pewnie nie były na tyle solidne by wytrzymać próbę czasu. Szkoda… ...

Brasławszczyzna to kraina jezior, bagien i lasów. W okresie międzywojennym nazywano ją drugą Finlandią. Tu było największe skupisko jezior w przedwojennej Polsce. Przyciągały one rzesze turystów. Uprawiano na nich sporty wodne, wypoczywano na piaszczystych plażach. Są na Brasławszczyźnie trzy jeziora, które mnie fascynują. Jednym z nich są Drywiaty, drugim – ...

Niedaleko Przebrodzia leży miejscowość Idołta. Warto tam pojechać. Dziś to mała rolnicza miejscowość w Rejonie Miorskim położona nad jeziorem o tej samej, co wieś, nazwie. Niegdyś tu były dobra znanych rodów Brasławszczyzny. Pierwotnie majątek należał do rodziny Rudomina-Dusiackich. W 1725 roku został sprzedany Sapiehom, którzy gospodarowali tu przez sto lat. ...

Dziś pojedziemy do Aleksandrowa. To niedaleko od Przebrodzia. Chcę Państwu pokazać pewien dworek. To chyba jedyna tak klimatyczna budowla na Brasławszczyźnie. „Odkryłam” ją w 2015 roku. W jaki sposób? Gdy mój internetowy Znajomy, mieszkający w Anglii, dowiedział się, że jadę na Ziemię Przodków, poprosił mnie o odwiedzenie miejsca, w którym ...

Jadąc z Przebrodzia w stronę Brasławia, gdy miniemy przesmyk między jeziorem Obsterno a Nobisto, warto skręcić w prawo, w kierunku wsi Dziedzinka. Ta wieś, jak każda na Brasławszczyźnie, swoje lata świetności ma już za sobą. Szybko mijamy miejscowość, obserwowani przez grupę starszych pań siedzących na przydomowej ławeczce. Tuż za wsią, ...

Po zwiedzeniu Magna Mech warto zajrzeć do, położonego na jego obrzeżu, Przebrodzia. Dziś jest to średniej wielkości wieś w Rejonie Miorskim, ale niegdyś miejscowość miała status miasta, a jego mieszkańcy, w dobie pańszczyzny, byli wolnymi ludźmi. Posłuchajcie Państwo legendy o powstaniu Przebrodzia. Między Jeziorem Obsterno i Nobisto istniał niegdyś przysiółek ...

Rosyjski pisarz i historyk literatury, Andrej Donatowicz Siniawskij tak scharakteryzował świat stworzony przez komunistyczny ustrój: „Aby na zawsze znikły ślady więzienia – zbudowaliśmy nowe więzienia. Aby w przyszłości praca stała się przyjemnością i wypoczynkiem – wprowadziliśmy katorgę. Aby już nigdy nie przelano ani jednej kropli krwi – zabijaliśmy, zabijaliśmy, zabijaliśmy…” ...

Już jako dziecko słyszałam jak członkowie mojej Rodziny wspominali walkę zbrojną chłopów z Brasławszczyzny z sowieckim okupantem w 1919 roku. Wówczas nie bardzo się tym interesowałam. Ot! Był taki zryw! A bo to jeden na tamtych terenach? „Nie ma czym się ekscytować” – mówiłam. Dopiero po latach, w miarę jak ...

Od 1935 do 1939 roku w Ikaźni posługę duszpasterską sprawował jeden ksiądz – Jan Zawistowski. Parafia była duża (prawie 4,5 tysiąca wiernych), a domy rozrzucone na sporym terenie, co dawało się to we znaki, zwłaszcza w czasie wizyt duszpasterskich. Tak ciężka praca była ponad siły jednego człowieka. Wiosną 1939 roku, ...

Parafia Ikaźń powstała w 1501 roku. Wówczas to Jan Sapieha kupił ziemie położone nad Jeziorem Ikaźń a, po krótkich staraniach, otrzymał od papieża Aleksandra VI pozwolenie na budowę świątyni Świątynia była grekokatolicka. Dlaczego nie rzymskokatolicka? Fundator był zwolennikiem Unii Florenckiej. Chciał, by w jego kraju nie istniały podziały religijne między ...

Wracając z Bagien Jelnia do Ikaźni trasą Połock – Brasław, mijamy wieś Przebrodzie ( Перебродье). Z szosy właściwie nie widać zabudowań. Jest jednak rzecz charakterystyczna – piękny drewniany kościółek usytuowany tuż przy drodze. Nie da się go nie zauważyć. Przyciąga wzrok bardziej niż bezkres Jeziora Obsterno rozciągającego się po drugiej ...

Skoro już jesteśmy w Ikaźni, warto wybrać się na największe torfowisko Białorusi. Około 20 minut jazdy samochodem z Ikaźni w stronę Połocka leży Jeleński Rezerwat Krajobrazowy – największy na Białorusi (Ba! Największy w Europie, wpisany na międzynarodową listę Important Bird Area) kompleks jezior i mokradeł – Bagno Jelnia. Wiem! Nazwa ...

Kontynuując naszą wycieczkę po Brasławiu, nie sposób nie zajrzeć do kościoła. Pierwsze informacje o kościele katolickim w Brasławiu pochodzą z XV wieku, kiedy to Wojciech Monwid (bojar litewski, starosta wileński w latach 1396-1413, wojewoda wileński w latach 1413-1422, uczestnik bitwy grunwaldzkiej) ufundował, na polecenie księcia Witolda, drewnianą świątynię Matki Bożej ...

Zamoszsza to białoruska wieś leżąca w Sielsowiecie Achremowce Brasławskiego Rejonu Witebskiej Obłaści Pojedźmy tam dzisiaj! Zaprasza nas tam swoją piosenką muzyk brasławski, Leonid Ławrynowicz – https://www.youtube.com/watch?v=oFKdgT0-bhA&list=PLQ7lC1XWDDgw1vfx4J5w4YsGcWHFWL82P „Jak chcesz duszą żyć zamożnie I z przyrodą rozmawiać na ty Przyjeżdżaj do nas, do Zamoszszy Będziemy razem pływać w jeziorach, Żurawinę zbierać na ...

Postaram się „oprowadzić” Państwa po Kresach widzianych „moimi oczami” Najpierw pojedziemy na Białoruś. Odwiedzimy Brasławszczyznę, rejon, który przez wieki był pograniczem kolejnych państw i który w czasie II Rzeczypospolitej nazywano kresami Kresów. Odwiedzimy skrawek świata, w którym oddycha się historią. Dlaczego zaczęłam od tej krainy? Powód jest prozaiczny. „Mnie ta ...

Urodziłam się w czasach PRL-u, w małym miasteczku na Warmii. Odkąd pamiętam, wakacje spędzałam za granicą (oczywiście tą bliską granicą – w krajach „zaprzyjaźnionych” z Polską – inaczej się nie dało).Kiedy miałam 7 lat rodzice zadecydowali, że nadszedł czas, żeby pojechać na Brasławszczyznę (wówczas sowiecką Republikę Białoruską), w miejsce, w ...

Kontynuując wycieczkę na Brasławszczyznę, zaczniemy od stolicy tej krainy – Brasławia To miasto przepięknie położone na przesmyku między ogromnym Jeziorem Drywiaty i dwoma mniejszymi – Nowiaty i Biereże. Tak o Brasławiu pisał Tadeusz Łopalewski w książce „Między Niemnem a Dźwiną”: „Wśród jezior, jak olbrzymie diamenty wprawione w złotozielony pas ziemi, ...

Zwiedzanie Brasławia należy zacząć od jego kolebki – Góry Zamkowej. To obecnie najlepszy taras widokowy w Brasławiu , z którego widać całą okolicę. Leży w malowniczym miejscu – między jeziorami Drywiaty, Nowiaty i Biereże. Stąd rozpościera się, zapierająca dech w piersiach, panorama miasta i okolicy. Na południowych obrzeżach góry znajduje ...

Wiemy już gdzie jest centrum historyczne Brasławia. Wdrapaliśmy się na Górę Zamkową. Czas dowiedzieć się jak wyglądał zamek brasławski. Pierwsze fortyfikacje wznieśli tu najprawdopodobniej Krywicze w VIII – IX wieku. Wyrównali oni szczyt góry, ogrodzili teren palisadą, okolili go rowem i wałem ziemnym. Wewnątrz wybudowali drewniany zamek i domy mieszkalne ...

Znamy już, zasłużonego dla Brasławia Księcia Połockiego, Briaczysława. Czas na kolejna znaną postać, którą los zagnał do Brasławia. Jest to księżniczka Helena Rurykowiczówna – córka Wielkiego Księcia Moskiewskiego – Iwana III i Zofii (Zoe) Paleog, bratanica ostatniego cesarza bizantyńskiego – Konstantyna Dragazesa. Jak to się stało, że imię jej łączy ...

Wiemy już, że Brasław został założony na początku XI wieku na miejscu istniejącej od IX wieku osady Łatgalów i Krivichów. Po raz pierwszy jest wymieniony w kronikach białoruskich z XVI wieku. „Kronika Bychawicza” pod rokiem 1065 w związku z napadem na jego książąt litewskich. Czas na przypatrzenie się mieszkańcom tego ...

Ile razy jestem w Brasławiu, tyle razy mam wrażenie, że czas zatrzymał się tu na początku XX wieku. I tylko „nowe osiedla” z brzydkimi, betonowymi blokami, zaburzają harmonię. Całe szczęście, że wybudowano je daleko od centrum, na obrzeżach miasta. Uwielbiam spacerować głównymi uliczkami Brasławia. Nad ich niską, drewnianą (w przewadze) ...

Gdy pisałam o Górze Zamkowej w Brasławiu, wspomniałam, że jest na niej obelisk upamiętniający Stanisława Narbutta. Kim był, że zasłużył zasłużył sobie na pamięć Brasławszczyzny? Stanisław Narbutt urodził się 04.05.1853 w posiadłości Szawry na Grodzieńszczyźnie. Jego ojciec – Teodor Narbut (1784 – 1864. ) był inżynierem wojskowym, historykiem i architektem ...

Pierwotnie miała to być krótka wzmianka o jednym z Brasławian, który rozsławił swą Ojczyznę na świecie. Ale pomyślałam sobie, że warto opisać szczegółowo życiorys Józefa Bujnowskiego, ponieważ mam wrażenie, że mało osób wie kim jest. A to, moim zdaniem, wielki grzech. Wakolica (przed wojną Okolica Rudawa) to wieś położona 17 ...

Czas na kolejną wycieczkę Tym razem wybierzemy się do, położonych nad Jeziorem Drywiaty, Achremowców. Jedziemy w krainę baśni! Tuż przed wjazdem do Brasławia, obok kiosku, w którym można wykupić pozwolenie „na rybałkę” skręcamy w lewo, w drogę (P 3) prowadzącą do miasteczka Szarkowszczyzna Mijamy Ozierawce i za chwilę widzimy tablicę ...